Tản mạn 8/3

Các bạn thân mến! Ngày 18/7/2014 tôi và anh Vũ Hữu Nguyên đã hồ hởi đi Hạ Long để nghe giới thiệu thơ của Wiszława Szymborska Nhà thơ Ba Lan được giải thưởng Noben văn học năm 1996, nhưng đã phải về không

Mấy ngày tết, rỗi rãi tha hồ lướt web và gặp trang web giới thiệu thơ Ba Lan trong đó có thơ của Wiszława Szymborska. Tôi lướt qua phần mục lục và dừng lại ở bài Việt Nam. Mở bài đó ra đọc, các bạn có thể đoán được bà Wiszława Szymborska sẽ viết gì về đât nước thân yêu của chúng ta? Không! Không ai có thể đoán đúng cả! Bởi nó hoàn toàn đơn giản và ngây ngô đến lạ lùng không giống hình ảnh đẹp của người phụ nữ Việt Nam anh hùng bất khuất, trung hậu đảm đang

Xin giới thiệu nguyên văn bài thơ:

Wisława Szymborska

Wietnam

---

Kobieto, jak się nazywasz? - Nie wiem.

Kiedy się urodziłaś, skąd pochodzisz? - Nie wiem.

Dlaczego wykopałaś sobie norę w ziemi? - Nie wiem.

Odkąd się tu ukrywasz? - Nie wiem.

Czemu ugryzłaś mnie w serdeczny palec? - Nie wiem.

Czy wiesz, że nie zrobimy ci nic złego? - Nie wiem.

Po czyjej jesteś stronie? - Nie wiem.

Teraz jest wojna, musisz wybrać. - Nie wiem.

Czy twoja wieś jeszcze istnieje? - Nie wiem.

Czy to są twoje dzieci? - Tak.

Xin dịch nghĩa như sau:

Chị ơi, tên của chị là gì? - Tôi không biết.

Chị sinh năm nào, từ đâu chị đến? - Tôi không biết.

Tại sao chị đào hầm dưới đất? - Tôi không biết.

Để chị ẩn náu ở đây? - Tôi không biết.

Sao chị cắn tôi ngón tay đeo nhẫn? - Tôi không biết.

Chị có biết chúng tôi không làm hại chị? - Tôi không biết.

Mà chị ở phía bên nào? - Tôi không biết.

Bây giờ là chiến tranh, chị phải chọn chứ. - Tôi không biết.

Làng xóm của chị liệu có còn không? - Tôi không biết.

Đây là những đứa con của chị? - Vâng.

Thưa các bạn!

Không cần nói tới lịch sử lâu dài của dân tộc Việt Nam mà chỉ cần nói trong cuộc chiến tranh giải phóng. Thời mà bà Wisława Szymborska sang mục kỉnh thì đã có biết bao người mẹ, người chị, người vợ, người em gái là Anh hùng, là dũng sĩ diệt Mỹ như Trần Thị Lý, Tạ Thị Kiều, Út Tịch, Lê Thị Hồng Gấm, là nụ cười chiến thắng của cô nữ sinh Võ Thị Thắng hoặc Mẹ Suốt, Nguyễn Thị Hằng, Ngô Thị Tuyển, là mười cô gái ngã ba Đồng Lộc v.v… Tôi rất muốn đưa ý hiến phản hồi mà không thể… entry này tôi dành để bênh vực người phụ nữ Việt Nam qua câu thơ mang đầy tính anh hùng và tính quốc tế sâu sắc của nhà thơ Tố Hữu là:

Chuyện cô du kích xóm Lai Vu 
Rắn quấn bên chân vẫn bắn thù: 
"Mỹ hại trăm nhà, lo diệt trước 
Rắn, mình em chịu, có sao đâu!" 

Dịch nghĩa sang tiếng Ba Lan là:

Sprawa Jej partyzancka Sąsiedzi Laiwu

Wąż owinąć nogę nadal strzelać wróg:

"USA niszcząc setki domów, niespokojny wykorzenić temu

węże, Ja sobie samodzielnie, nie jest w porządku! "

 

Và bức ảnh tuyệt vời của nhà nhiếp ảnh Phan Thoan cùng bài thơ vịnh cũng tuyệt vời của cố nhà thơ Tố Hữu:

O du kích nhỏ giương cao súng -

 Thằng Mỹ lênh khênh bước cúi đầu -

 Ra thế! To gan hơn béo bụng -

 Anh hùng đâu cứ phải mày râu!

Nhân ngày 8/3 ngày Quốc tế phụ nữ kính chúc: cả hai nửa thế giới  luôn yêu thương và hạnh phúc!