Các bạn thân mến!
Để nhớ ngày đầu tiên chính thức sống và học tập tại Szklarska Poręba Dolna. (13 - 11 - 1969 _ 13 - 11 - 2013) Nơi đất khách quê người, lạ lẫm mọi thứ, ngôn ngữ bất đồng, tự thân vận động. Những ngày đầu tiên ấy thật khó khăn. Bây giờ nghĩ lại thấy nhiều chuyện buồn cười quá Tôi xin kể vài mẩu chuyện buồn cười đã xảy ra với chúng tôi trong những ngày đầu tiên ấy
Chuyện thứ nhất: Dzien dobry! Xin chào!
Chủ nhật đầu tiên ai nấy đều phấn khởi đi ra "phố" chơi. Thấy cái gì cũng hay, cái gì cũng lạ, thi nhau chỉ chỉ, trỏ trỏ ríu ra ríu rít như bầy chim, làm xôn xao cả góc phố. Người bản xứ thấy lạ mắt, lạ tai, cũng kéo nhau ra xem, rồng rắn làm thành buổi diễu hành quốc tế VIỆT NAM-BALAN.
Đoàn diễu hành dừng lại trước một cửa hàng to như bách hóa Tràng Tiền bên mình. Bước vào phía trong thấy hai người đứng nghiêm trang, ai nấy bập bẹ chào:
Dzien dobry!
Những người bản xứ che miệng cười, có người cười chảy cả nước mắt. Bỗng có tiếng nói to :
Tượng đấy chúng mày ơi!
Thì ra - có cậu nào đó sơ ý chạm tay vào, nên mới biết đó là marơcanh không phải người thật. Thế là được mẻ xấu hổ đầu tiên!
Chuyện thứ hai:
CÁI TRỜI ... Ạ!
Chúng tôi cứ loanh quanh trong cửa hàng , tôi muốn mua chiếc cúc áo vì áo bị đứt cúc!
Bấy giờ cứ hỏi nhau khuy là gì nhỉ người thì bảo sao lại khuy? Cúc chứ! Chị bán hàng đứng cạnh vỉ cúc áo tôi cứ chỉ vào chỗ vỉ cúc và nói: "Cúc!" Người đứng bên nhắc: khuy chứ, tôi vừa chỉ tay vừa nói: "khuy, khuy" ! Người Ba Lan lẳng lặng ra về hết, mấy chị bán hàng thì đỏ mặt và cúi đầu không tươi cười như lúc chúng tôi mới vào. Vì chưa biết nói tiếng Ba Lan nên chỉ xem cho thích mắt rồi kéo nhau về
7 giờ tối hôm đó cán bộ đại sứ quán xuống triệu tập một cuộc họp khẩn cấp. Ai nấy ngỡ ngàng, không biết có chuyện gì ghê gớm, khủng khiếp đây!
Sau khi điểm danh con số đầy đủ. Ông nhân viên sứ quán cao giọng trịnh trọng nói:
- Các anh đều là những con người ưu tú được nhà nước lựa chọn sang nước ngoài học tập trong khi các bạn cùng trang lứa phải đổ xương, đổ máu ở chiến trường. Các anh sang đây chưa học cái hay, cái đẹp của bạn. Đã học cái dở, cái láo lếu, cái tục tĩu, làm mất phẩm chất, mất danh dự của một dân tộc anh hùng cả thế giới đang khâm phục !
Ông cán bộ càng nói càng nặng lời hơn . Tất cả chúng tôi đều không hiểu chuyện gì cứ trố mắt nhìn. Ông ta nổi khùng hỏi:
- Sáng nay đứa nào nói tục với Tây?
Không ai trả lời
Ông ta lại quát:
-Đứa nào?
Vẫn im lặng.
Ông ta ra ngoài một lát rồi dẫn một người phụ nữ Ba Lan vào và hạ giọng nói nhỏ nhẹ:
- Các đồng chí ạ! Người Ba Lan họ rất yêu quý chúng ta, họ sống thật thà không dối trá, bịa đặt đâu.
-Giới thiệu với các đồng chí!
Nói rồi ông chỉ tay sang người phụ nữ và tiếp:
-Đây là chị bán hàng bị các anh văng tục ban sáng. Chị đã gọi điện cho sứ quán ta và bây giờ muốn được nghe các anh xin lỗi. Các anh xin lỗi đi rồi đừng như thế nữa!
Ông ngồi xuống ghế chờ lời xin lỗi cất lên
Vẫn im lặng...
Người phụ nữ nói câu gì đó với ông đại sứ và chị lần lượt đi nhận mặt từng người
Ai cũng run, sợ bị nhầm. Bỗng chị chỉ vào tôi
Tôi run bắn người ấp úng :
-Em...em có nói gì đâu ạ!
Ông đại sứ lại gần tôi và nhẹ nhàng bảo :
- Đồng chí có trót nói tục thì xin lỗi đi cho đỡ phí thời gian!
Tôi ngượng ngùng ấp úng:
-Thưa đại sứ! Sáng nay em đi chơi cùng các bạn vào cửa hàng thấy có khuy áo đẹp em chỉ vào chỗ để khuy.
Tôi nói đến đấy chị bán hàng gật gật đầu và nói:
- No,no! (Đúng, đúng)!
Ông đại sứ cười vang như sấm và nói
Thôi hiểu rồi! Từ nay cái ấy phải gọi là cúc áo "đơm cúc và thùa khuyết"
Tôi ngại ngùng hỏi:
-Vì sao ạ?
-Vì từ ấy, tiếng Ba Lan là...là...là.. CÁI TRỜI....Ạ !
Đêm vùng than 14/11/2012
Đỗ Xuân Đào
.