Muốn viết thơ mà khó lắm sao Chữ, câu nhét mãi chẳng êm vào Năm vần gượng gạo như tơ rối
Bát vĩ lung tung tựa kiếm đao Thực, luận, mở khai còn bỡ ngỡ Luật, niêm, kết thúc đã nôn nao Sang em để học làm Đường Luật Chung sức thử xem khó thế nào./.
24/5/3015
Đỗ Xuân Đào
Bài xướng
KHÓ! (thơ Lá Thu) Làm thơ Đường luật khó làm sao
Bóp trán suy tư mãi chẳng vào Ngẫm nghĩ nửa ngày thân mỏi mệt Trầm ngâm cả buổi óc lao đao Đối, vần chưa đúng lòng không ổn
Niêm, luật còn sai dạ vẫn nao Tuy khó nhưng mà vui, thích thật Gắng công ta cũng thử xem nào./.
Ngày For còn đi học nghe Thầy giáo bảo:" Trên thế giới không có quốc gia nào có ngôn ngữ độc đáo như ở Việt Nam ta .Cái độc đáo ở đây chính là nghệ thuật NÓI LÁI, hình như ai đã là người Việt nam thì cũng đều biết nói lái .Nhưng .......Nói lái thành thơ có lẽ là nghệ thuật chơi chữ tuyệt diệu và độc đáo trong tiếng Việt .Nay đọc được những vần thơ này trên Intrenet xin copy về mời các bạn cùng xem cho vui . Mở đầu bài viết này For xin giới thiệu bài thơ : Dòng châu lai láng, đĩa dầu chong Công khó đợi chờ, biết có không ? Nhắc bạn thêm thương người nhạn bắc Trông đời ngao ngán giữa trời đông Một bài thơ của cụ Thảo Am viết sau khi nghe tin giặc Pháp chiếm lại đồn Mang Cá, 1946 Lũ quỷ nay lại về luỹ cũ Thầy tu mô Phật cũng thù Tây. Làm thơ nói lái thật không dễ. Ví dụ bài thơ nhắn bạn sau đây: Làng vọng còn hơn cái lọng vàng Mang sơ tấm áo, chớ mơ sang Nhắn bạn lên non đừng bắn nhạn Hang lỗ tìm vào bắt hổ lang Cụ Nguyễn Khoa Vy mất năm 1968, cùng với cụ Ưng Bình Thúc Giạ thuộc thế hệ cuối cùng của Quốc tử giám. Cụ làm bài thơ Nhớ bạn thế này: Nhớ Bạn Nhắc bạn những thương tình nhạn bắc Trông đời chỉ thấy cảnh trời đông Đêm thâu tiếng dế đâu thêm mãi Công khó chờ nhau biết có không Hoặc một bài thơ khác: Đời chua, bậu cứ thử đùa chơi Chơi ngổ xong rồi, kiếm chỗ ngơi Bến đậu thênh thang, mời bậu đến Ngồi đây say tít, ngất ngây đời. Câu cuối của bài thơ ngồi đây đã bị ép thành ngây đời. Điều đó chứng tỏ nói lái thành thơ, không phải dễ! Ấy vậy mà bài thơ sau đây sẽ còn làm chúng ta thật sự ngạc nhiên về sự phong phú, đa dạng của ngôn từ tiếng Việt cũng như sự tài tình của nhà thơ. Nếu ai định dịch nó sang ngôn ngữ khác, chắc là phải bó tay! (khi đọc nhớ lái ở ba từ cuối mỗi câu): • Mỗi độ xuân sang chả có gì (chỉ có già) Giàu sang, keo kiệt để mà chi? (đĩ mẹ cha) Vui xuân chúc tết cầu gia đạo (cạo da đầu) Cạn chén tiêu sầu tiễn người đi (đĩ người tiên). • "Chú phỉnh" tôi rồi "chính phủ" ơi, "Chiến khu" đông lúa "chú khiên" rồi "Thi đua" sao cứ "thua đi" mãi "Kháng chiến" lâu rồi "khiến chán" thôi !!! • Thầy giáo tháo giầy, tháo giáo án dán áo Nhà trường nhường trà, nhường cả hoa, nhòa cả hương Làm giáo chức, phải giứt cháo Thảo chương, rồi để được ... thưởng chao Nhường luôn hết cả xe, nhè luôn hết cả xương Nhường luôn miếng đất, nhất luôn miếng đường Nhường tới tận rau, nhàu tới tận xương Nhường tới cái túi, nhúi...tới cái tường Lấy lương hưu, để lưu hương Vua Tự Đức cũng có 1 câu đối chỉnh mà đến nay chưa chắc ai giải được. Vế đối ra: Kia mấy cây mía và vế đối lại của vua Tự Đức là: Có vài cái vò Chỉnh hết chỗ nói!phải không các bạn ?
Trong chiến thắng vĩ đại chống chủ nghĩa Phát Xít Đức 9/5/1945 không thể không nhắc đến quân đội nhân dân Ba Lan trong đó có quân đoàn Một Xin trân trọng giới thiệu với các bạn bài hát Ba Lan: Marsz Pierwszego Korpusu muzyka: Aleksander Barchacz słowa: Adam Ważyk Spoza gór i rzek Wyszliśmy na brzeg. Czy stąd niedaleko już Do grających wierzb, malowanych zbóż? Wczoraj łach, mundur dziś, Sciśnij pas, pora iść. Ruszaj, Pierwszy Korpus nasz, Spoza gór i rzek na Zachód marsz! Czekaj, Maryś, nas, Niedaleki czas, Gdy zmora przepadnie zła, Będzie radość, aż błyśnie w oku łza. Nie płacz, Maryś, nie, Nie powtórzy się. Ruszaj, Pierwszy Korpus nasz, Salut daj na Wschód, na Zachód marsz! Będzie Wielka Rzecz, Pospolita Rzecz, Potęga wyrośnie z nas Na pochwałę wsi, na pochwałę miast. Na spotkanie dniom Szklany stanie dom. Ruszaj, Pierwszy Korpus nasz, Po tę Wielką Rzecz na Zachód marsz! Dịch Cuộc diễu hành của Quân đoàn Một Vượt muôn núi và ngàn sông Chúng ta đã rời bến bờ. Có phải từ đây gần đến Nơi mọi người vui chơi Bên cây liễu, vẽ bạt ngàn ngũ cốc? Hôm qua đói rách, uy phục hôm nay, Hãy siết chặt dây lưng, ta đi tới. Hành động đi! Quân đoàn Một chúng ta. Vượt núi và vượt sông, nhằm hướng Tây tiến bước! Hãy đợi, Marysa, của ta, Thời gian không còn xa Xua tan hết mọi điều tàn ác Sẽ là niềm vui, cho đôi mắt lấp lánh lệ nhòa. Đừng khóc, Marysa, đừng khóc, Những điều xấu sẽ không thể lặp lại. Hành động đi! Quân đoàn Một chúng ta. Gửi lời chào miền Đông, nhằm hướng Tây, tiến bước! Sẽ là Thịnh vượng cao siêu Nền Thịnh vượng cộng hòa Quyền lực lớn lên từ chúng ta Làng quê khen ngợi, thị thành khen ngợi. Qua những ngày gặp gỡ Phân chia nhà, Nhà nước Hành động đi! Quân đoàn Một chúng ta. Thịnh vượng vĩ đại cho mai sau, nhằm hướng Tây tiến bước! Hành khúc của Quân đoàn Một Nhạc: Aleksander Barchacz Thơ: Adam Ważyk Dịch thơ: Đỗ Xuân Đào Ở bên ngoài muôn ngàn sông núi Vì chúng ta rời khỏi bờ rồi Đã gần đến chỗ vui chơi Cây liễu xanh chồi màu cốm tô ngay Rách hôm qua, hôm nay đồng phục Hãy đứng lên, thắt chặt dây lưng Quân đoàn số Một anh hùng Hướng Tây tiến bước băng sông vượt ngàn Má-ri-sà vô vàn yêu dấu Chẳng còn lâu điều xấu sẽ qua Mừng vui nước mắt chảy nhòa Hỡi Má-ri-sà đừng khóc nữa cưng Điều xấu sẽ không đường lặp lại Gửi lời chào thân ái miền Đông Quân đoàn số Một anh hùng Hướng Tây tiến bước muôn lòng mến yêu Sẽ vĩ đại anh hùng cao thượng Sẽ xây nền Thịnh vượng cộng hòa Sức ta mạnh mẽ vươn xa Làng quê, thành thị nhà nhà ngợi khen Qua bao ngày các bên gặp mặt Phân chia nhau xếp đặt nước, nhà Quân đoàn số Một chúng ta Chào miền Đông! Tiến tiếp về phía Tây 10/3/2015 Đỗ Xuân Đào